توضیحات
به میوه بوته فراگاریا، توتفرنگی میگویند که انواع مختلفی دارد. بافت و طعم انواع گونههای توتفرنگی با هم تفاوت میکند اما همهی آنها شکلی قلب مانند، رنگی قرمز و دانههایی زرد رنگ دارند که در سطح میوه فرو رفته است. گیاه فراگاریا در اغلب نقاط آسیا و اروپا میوه میدهد و در ایران نیز عمدتاً در استانهای گلستان، مازندران، گیلان، آدربایجان غربی و شرقی و نیز کرمانشاه کشت میشود. این گیاه از سدهی 14 میلادی در فرانسه کشت میشده؛ 200 سال بعد توتفرنگی بومی قاره آمریکا توسط کاوشگران قارهی جدید به اروپا رسید و با توت فرنگی اروپایی پیوند رده شد. توت فرنگیهای امروزی از دورگهگیری بین توت فرنگی ویرجینیای آمریکا و توتفرنگی چیلوئنسیس شیلی حاصل شدهاند. دلیل نامگذاری این میوه چندان مشخص نیست اما در دورهی قاجاریه و صدارت اتابک اعظم، از کشور فرانسه به کشورمان آمد و اتابکی نامیده شد و بعدها به توتفرنگی تغییر نام داد.
توت فرنگی خشک عمده
توتفرنگی خشک شده به دلیل ماندگاری بالا و امکان فاسد نشدن بسیار طولانیتری که نسبت به توتفرنگی تازه دارد این امکان را به شما میدهد تا در هر موقعیتی بتوانید از آن استفاده کرده و از خواص توتفرنگی بهرهمند شوید. توتفرنگی خشک شده میتواند به عنوان تنقلات در کنار دیگر اقلام خوراکی مانند چیپس و تخمه، همراه با چای به عنوان جایگزینی مناسب برای قند و غیره مصرف شده و نیز به تنهایی در حین کار کردن، فیلم دیدن، تماشای مسابقات ورزشی و یا حتی به عنوان میان وعدهای سبک و سالم نوش جان شود. توتفرنگی خشک شده در تهیه انواع کیکها، مافین، سالاد و ماست نیز مورد استفاده قرار میگیرد و جایگزینی بسیار عالی به عنوان آبنبات برای کودکان، خصوصاً کودکان دیابتی است.
توتفرنگی خشک عمده به دو دستهی توتفرنگی خشک شدهی معمولی توتفرنگی خشک شدهی لوکس تقسیم میشوند. تفاوت این دو دسته در این است که در توتفرنگی خشک شدهی لوکس از میوههایی استفاده میشود که بر روی بوته کاملاً رسیده و میزان قند میوه به حد کمال رسیده باشد. این توتفرنگیهای رسیده را از بوته چیده و برشهای درشت و یک دستتری بر آنها زده میشود که همگی به رنگ قرمز خوش رنگ و زیبایی باشند. این دسته برای پذیرایی و مصرف به تنهایی به عنوان میان وعده یا به همراه چای بیشتر از توتفرنگی خشک شدهی معمولی مناسب است که اسلایسهای کوچکتری داشته و به عنوان تنقلات یا برای تهیه دمنوش و غیره مناسبتر میباشد.
ویتأمینهای توت فرنگی خشک شده
شاید جالب باشد که بدانید در توتفرنگی ویتأمینهای A، ، E، K، C، B1، B2، B3، B4، B5، B6، B9 و B12 وجود دارد که با خشک کردن آن، تقریباً میزان همهی این ویتأمینها نسبت به حجم میوه بالاتر میرود. از مهمترین این ویتأمینها میتوان به ویتأمین C اشاره کرد که به جذب مواد معدنی بیشتر در بدن کمک میکند. فولات یا همان B9 نیز از جلمه ویتأمینهایی است که در توتفرنگی خشک شده باعث ایجاد خواص فوقالعادهای شده است که به مهمترین آنها اشاره خواهیم کرد.
خواص توت فرنگی خشک شده
کاهش ابتلا به بیماریهای قلبی
بر طبق تحقیقات دانشکدهی بهداشت دانشگاه هاروارد، مصرف توتفرنگی به صورت تازه یا خشک شده، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش میدهد. این تحقیقات که بر روی 27 هزار خانم در دورهای 10 ساله انجام شده است مشخص کرد زنانی که در طول ماه 5 الی 8 بار توتفرنگی مصرف میکنند 14% کمتر از زنانی که اصلاً توتفرنگی به شکل تازه یا خشک شده مصرف نمیکنند به بیماریهای قلبی- عروقی مبتلا میشوند. بر طبق نتایج مربوط به این تحقیق، میزان کلسترول خون نیز با خوردن منظم توتفرنگی کاهش مییابد. در تحقیقاتی مرتبط، دانشمندان نشان دادند که مصرف 500 گرم از این میوه در طول روز به مدت یک ماه، میزان کلسترول خون را در مقایسه با ماه قبل به شدت کاهش میدهد.
تنظیم قند خون
در سال 2011 پژوهشگران دریافتند که مصرف 35 عدد توتفرنگی در طول روز به شکل قابل ملاحضهای عوارض بیماریهای دیابتی مانند امراض کلیوی و نوروپاتی را کاهش میدهد. در این میوه، شاخص قند خون خیلی کم است و به همین دلیل نسبت به دیگر میوهها برای مبتلایان به قند خون مناسب میباشد. فیستین توتفرنگی امکان ابتلا به بیماریهای کلیوی را در موشهای آزمایشگاهی مبتلا شده به قند خون کاهش میدهد. دانشمندان فنلاندی نیز در تحقیقات خود دریافتند که مصرف توتفرنگی به همراه نان سفید به میزان 36% پاسخ گلیسمی را نسبت به مصرف نان سفید خالی افزایش داده و پلی فنولهای این میوه از سرعت جذب کربوهیدراتها میکاهد که سبب کم شدن نیاز به هورمون انسولین برای متعادلسازی قند خون به صورت طبیعی میشود.
سرعت دهی به کاهش وزن
طبق مقالهی منتشر شده از کتاب رژیم غذایی مقاوم به چربی، استفاده از توتفرنگی سبب افزایش ترشح هورمونهای ادیپونکتین و لپتین میشود که هورمونهایی متابولیک و چربیسوز هستند. در اثر ترشح این هورمونها، سوختوساز بدن افزایش مییابد که همین امر سبب کاهش وزن میشود. پژوهشهای دیگری نیز انجام شده است که نشان میدهد توتفرنگی میتواند فرایند هضم غذاهای نشاستهدار مانند برنج، ماکارونی، پاستا و سیبزمینی را تسهیل کند که مانع انباشت بافت چربیهای شکمی و دیگر بافتها میشود. پلیفنولهای این میوه ترشح آنزیمهای هضمکنندهی نشاسته را کاهش میدهند که نهایتاً سبب کاهش وزن در مصرفکننده گردد.
افزایش سلامت دهان و دندان
در سال 2009 نتایج تحقیقاتی منتشر شد که نشان میداد مصرف توتفرنگی با فاصلهای یک ساعته پس از وعدههای غذایی سبب شکسته شدن نشاسته در دهان و مانع چسبیدن مواد حاوی قند به دندانها میشود این امر باعث کاهش احتمال ایجاد پلاک و پوسیدگی دندانها مخصوصا بعد از صبحانه و ناهار میشود که عموماً بعد از آن افراد مسواک نمیزنند. ضمنا اسیدمالیک این میوه نیز خاصیت سفیدکننده داشته و به شفافیت دندانها و سفیدتر شدنشان کمک میکند.
جلوگیری از سکته مغزی
با مطالعاتی که بر روی ارزیابی آنتیاکسیدانهای توتفرنگی مثل آنتوساینین، کامفرول و کوستین انجام شده است مشخص گردیده که رابطهی بین احتمال سکته مغزی و آنتی اکسیدانهایی که در توتفرنگی وجود دارند، یک رابطهی عکس است. به بیانی ساده: “مصرف توتفرنگی میتواند احتمال سکته مغزی را تا حدی کاهش دهد. ” پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند که مواد موجود در توتفرنگی دارای خاصیت ضدالتهابی بالایی هستند که این خاصیت میتواند باعث جلوگیری از ایجاد التهاب در رگهای خونی مغز شوند.
شست و شوی داخلی دستگاه گوارش
سیستم گوارش انسان توانایی هضم و جذب فیبر را ندارد، برای همین مصرف میوهها و سبزیجات به پاکسازی دستگاه گوارش، خصوصاً رودهها کمک شایانی میکند. در این میان توتفرنگی به دلیل درصد بسیار بالای فیبری که دارد میتواند به عنوان یک جرمگیر فوقالعاده عمل کند. مصرف فیبر، حرکت غذا را هم در بدن کند کرده و سبب کاهش اشتها میشود و احساس سیری را طولانی مدتتر میکند.
پوست شادابتر
این میوه خشک شده سرشار از اسید سالیسیلیک است که پوست را از شر سلولهای مرده خلاص میکند. همچنین سبب کوچکتر شدن منافذ باز پوست میشود و آن را در برابر آکنه و جوش مقاومتر میکند. حتی میتوان از ترکیب توتفرنگی با دیگر مواد مانند ماست یا عسل و روغن زیتون، ماسک موضعی قدرتمندی درست کرد که با قرار گرفتن بر روی پوست صورت، سبب ترمیم آسیبهای پوستی شود و لایهی محافظتی موقتی برای پوست ایجاد نماید.
خواص درمانی توت فرنگی خشک در پیشگری از سرطان
توتفرنگی منبع سرشار ویتأمین C، فولات، کامفرول و آنتوسانین است که خواص ضدسرطانی دارد. رادیکالهای آزادی که برای سوخت و ساز سلولی محسوب میشوند و به طور مستمر نیز در بدن تولید میشوند سبب تبدیل شدن سلولها به بافتهای سرطانیاند. مصرف هر روزهی توتفرنگی خشک عمده باعث میشود تا واکنش قدرتمندانهای در برابر چنین رادیکالهای آزادی در بدن به وجود آید و مانع رشد بیجا و بیرویهی سلولها و تبدیل شدن آنها به سلولهای سرطانی میشود.
موارد استفاده از توت فرنگی به عنوان دارو
- سکته: آنتیاکسیدانهای کورستین و آنتیسانینهای موجود در توتفرنگی میتوانند تا حد زیادی از به وجود آمدن لختههای خونی جلوگیری کنند.
- سرطان: آنتیاکسیدانهای قدرتمند توتفرنگی به شدت با رادیکالهای آزاد در بدن مقابله میکنند و مانعی برای رشد تومورهای سرطانی محسوب میشوند.
- فشار خون: به دلیل داشتن پتاسیم بالا، توتفرنگی خشک شده به کسانی که فشار خون بالا دارند توصیه میشود. این میوه سدیم موجود در رگها را رفتهرفته کاهش میدهد.
- یبوست: فیبر بالای این میوه مثل انگور، طالبی و یا هندوانه به نظم حرکات و پاکسازی رودههای شما کمک میکند و یبوست موجود را به حداقل میرساند.
- حساسیت فصلی: گفته شد که توتفرنگی خشک شده خاصیت ضد التهابی داشته و میتواند سبب جلوگیری از علائم حساسیت و آلرژی مثل آب ریزش، کهیر و غیره شود.
- دیابت: شاخص گلیسمی پایین توتفرنگی خشک شده به تنظیم و ثبات قند خون کمک شایانی میکند. این میوه یک میان وعدهی عالی برای افراد دیابتی محسوب میشود.
- بارداری: مصرف فولات در زمان بارداری بسیار حائز اهمیت است. فولات باعث رشد هر چه بهتر سیستم عصبی جنین میشود. مصرف 200 گرم روزانه از توتفرنگی خشک شده میتواند درصد قابل ملاحضهای از نیاز جنین و مادر را تأمین کند.
- افسردگی: وجود فولات در توتفرنگی مانع تجمع بیش از اندازهی هموسیستئین در بدن میشود. به همین خاطر سبب تولید اضافه هورمونهای خوشحالی مانند سروتونین و دوپامین در بدن میشود.
دمنوش توت فرنگی
از توتفرنگی خشک شده نیز میتوان دمنوش لذیذی پدید آورد که خواص دارویی و سلامتی بسیار بالایی نیز داشته باشد. از جملهی این خواص میتوان به رفع جوش و آکنه، رفع اسهال، بهبود اختلالات گوارشی، یرقان، درمان نقرس، رفع سنگ کلیه و جلوگیری به انواع سرطان اشاره کرد. برای درست کردن این دمنوش ابتدا توتفرنگی خشک شده را با رندهی کوچک ریز کرده و سپس کمی بکوبید تا خرد شود و به شکل پودری با دانههای درشت در آید. آن را در آب جوش قوری ریخته و 15 دقیقه روی حرارت ملایم غیر مستقیم کتری قرار میدهیم تا دم بکشد. بعد از دم کشیدن، دمنوش را از صافی رد کرده و حالا آمادهی نوشیدن است … گوارای وجود